Het geheugen van de twintigste eeuw
2004-2021
Noveenkaarsen, prints, projectie
18 x 6 cm

Arbeiders bij het machinepark van de kolchoze. Koene schippers op het Baikalmeer. Pioniertjes met rood gestrikte blonde vlechtjes. Stoere kraan- en kraamvrouwen die bijna zichzelf overleefden. Peuters die de tijd niet kregen om het woord machtig te worden. Veteranen van Stalingrad die meer gezien hebben dan een mens vermag te zien. Onomkoopbare grenswachters langs het IJzeren Gordijn en de kustlijn van de Zee van Ochotsk. Gedienstige strenge wagonverantwoordelijken en seinwachters in verafgelegen stationnetjes. Rondbuikige Moldavische wijnboeren. Flamboyante zigeuners. Schijnbaar onverwoestbare drinkebroers. Grootmoedertjes die tot hun laatste ademstoot elk onkruid uit hun moestuin wisten te bannen. Arbeidsters op de zuivel- en broodfabriek. Administratoren van staatswinkels en schimmige militieleden. Oekraïense Joden die nooit hebben begrepen waarom en hoe ze hun lot wisten te ontlopen. Visionaire Komsomolleden. Kaukasische bannelingen en herders uit de Boerjatische steppen. Speculanten die op het einde van die noodlottige eeuw hun persoonlijk fortuin nog hoopten te keren. De keurigste portretten van 101 en meer doordeweekse helden uit Rusland, Moldavië, Oekraïne en Armenië.

Een engagement met de mensen, een empathie voor het dagelijkse denken, een aanvoelen van de goeie en de slechte kanten. Al die kwaliteiten samen met de bereidheid om ver te rijden, gastvrijheid te savoureren, en te spreken of niet waar het niet past — enfin de savoir voyager die toelaat om die beelden te maken die niet alleen de smaak van de maker (onmiskenbaar) tonen maar ook de microwerelden die Erkens ziet. (Erwin Keustermans)